Wat is oestrogeendominantie?
Bijgewerkt op: 8 mei 2020
PMS symptomen, een onregelmatige cyclus, PCOS, zware menstruaties, vleesbomen, ze houden allemaal verband met oestrogeendominantie. Maar wat is oestrogeendominantie nou eigenlijk?
Oestrogeendominantie duidt op een verstoorde balans tussen de hormonen oestrogeen en progesteron. In verhouding is er teveel werking van oestrogeen ten opzichte van progesteron. Dit gebeurt als gevolg van het voedsel dat we eten, de producten die we gebruiken, stress, slecht slapen en andere omgevingsfactoren.
De reden dat je hierover waarschijnlijk niets van je arts hebt gehoord is dat er eigenlijk maar één behandeling wordt gegeven voor alle gezondheidsproblemen die het gevolg zijn van oestrogeen dominantie. Ze vertellen je niet vaak precies waarom je deze symptomen ervaart en de oplossing voor deze klachten is vrijwel altijd de anticonceptiepil.
De reis om van deze klachten af te komen begint natuurlijk bij het beter begrijpen waarom je lichaam je deze signalen geeft. De anticonceptiepil pakt de grondoorzaken niet aan. Het is slechts een pleister op een wond die eigen gehecht zou moeten worden. Je lijkt van je klachten af te zijn, maar als je uiteindelijk stopt met de anticonceptie ben je mogelijk nog gevoeliger voor overtollig oestrogeen, waardoor je dezelfde of soms zelfs nog zwaardere problemen ervaart.
Wat zijn de meeste symptomen en gevolgen van oestrogeendominantie?
Zodra je de symptomen van oestrogeendominantie ontdekt, herken je ze overal - zowel in je eigen cyclus, maar ook in die van de vrouwen om je heen. Dat komt omdat heel veel vrouwen lijden aan oestrogeendominantie. Hier zijn enkele tekenen van oestrogeendominantie:
PMS
pijnlijke borsten
endometriose
cysten in borsten (mastopathie, mastodynie)
hevige menstruaties
hormonale migraine
PCOS
cysten op eierstokken
lipoedeem
vleesbomen (myomen)
poliepen
vetverdeling meer op benen en billen
afwijkende uitstrijkjes
Onregelmatige menstruatie
Vroege puberteit (vóór 12 jaar)
Wat zijn de oorzaken van oestrogeendominantie?
Een belangrijke oorzaak van een verhoogde aanmaak van oestrogenen is een hoog vetpercentage. In het vetweefsel zit een enzym dat kan zorgen voor een omzetting van testosteron in oestrogeen. Een hoger vetpercentage zorgt dus voor meer oestrogeen. Progesteron wordt niet aangemaakt in het vetweefsel, waardoor bij een hoger lichaamsgewicht deze hormonen al snel uit balans raken.
Daarnaast kunnen we ook chemische hormoonverstorende stoffen binnenkrijgen die zich in het lichaam gedragen als oestrogeen. Dit worden ook wel xeno-oestrogenen genoemd. Xeno-oestrogenen vinden we bijvoorbeeld in zachte plastic verpakkingen van vloeistoffen (vooral olie in plastic fles is een afrader), bestrijdingsmiddelen en als toevoeging in bepaalde cosmetica. En geloof me, deze xeno-oestrogenen wil je vermijden! We kunnen ook fyto-oestrogenen binnenkrijgen via onze voeding. Dit zijn voedingsstoffen die zich als oestrogenen kunnen gedragen, maar hebben een veel zwakkere oestrogene werking dan ons eigen oestrogeen en xeno-oestrogenen. Over fyto-oestrogenen is nog veel onduidelijk. Zo kan bij sommige vrouwen de darmflora deze stoffen omzetten in nog sterkere oestrogenen en zo bestaan er ook fyto-oestrogenen die de oestrogeenwerking juist lijken te verminderen (lignanen uit lijnzaad of supplementen bijvoorbeeld). Kortom, ons lichaam wordt op vele verschillende manieren blootgesteld aan oestrogenen waardoor kans op oestrogeendominantie groot is.
Wat kun je zelf doen aan oestrogeendominantie?
We hebben net geleerd wat oestrogeendominantie is en welke oorzaken het heeft. Gelukkig is er heel veel wat je zelf kunt doen om oestrogeendominantie te lijf te gaan!
Verlaag je vetpercentage; In het vetweefsel zit een enzym dat kan zorgen voor een omzetting van testosteron in oestrogeen. Een hoger vetpercentage zorgt dus voor meer oestrogeen.
Verminder stress; Stress leidt dan tot meer klachten bij vrouwen met aanleg voor PMS, menstruele migraine en andere ziekten die het gevolg zijn van oestrogeendominantie.
Wees lief voor je lever; Je lever speelt een belangrijke rol bij het afvoeren van het te veel aan oestrogeen. Glutathion-rijke groenten zoals wortels, spinazie en asperges, eieren en koriander zijn allemaal geweldige lever ontgifters en versterken de functie van het hele eliminatiesysteem.
Beweeg! Beweging helpt je lever te veel oestrogeen af te voeren. Hiervoor wordt vooral krachttraining en intervaltraining aangeraden. Daarnaast kunnen trainingsvormen die ontspanning en rustige ademhaling als doel hebben (zoals yoga) ook aanvullend ingezet worden, omdat deze stress verminderen.
Eet meer vezels; Vezels spelen een belangrijke rol bij het binden van afbraakproducten van oestrogeen in de darmen en kunnen deze afvoeren.
Eet meer ijzer; Er zijn 3 voedingsmiddelen die een goede hoeveelheid vezels bevatten, evenals de andere vitale vitamines en mineralen - zoals glutathion, B-vitamines en C-vitamines - die je nodig hebt om je lever te helpen het overtollige oestrogeen te verwerken, zodat het kan worden getransporteerd naar de dikke darm en vervolgens snel geëlimineerd. Dit zijn broccoli, lijnzaad en peren.
Ondersteun je microbioom; Goede darmbacteriën en bepaalde bacteriële genen, het estroboloom genaamd, produceren een essentieel enzym dat helpt bij het metaboliseren van oestrogeen. Je microbioom maakt deel uit van het eliminatiesysteem dat van vitaal belang is bij het afvoeren van hormonen uit het lichaam. Eet dagelijks gefermenteerd voedsel zoals kimchi en zuurkool en neem zo nu en dan een probioticum.
Ga bewust om met soja; Vooral vegetariërs en veganisten krijgen meer soja binnen. Er zijn verschillende soorten soja. Sommigen hebben gezondheidsvoordelen, maar anderen funtioneren in je lichaam als oestrogenen.
Minder alcohol; Als de lever moet kiezen tussen het afbreken van alcohol en oestrogeen, dan gaat de voorkeur uit naar het afbreken. DIt heeft als gevolg dat overtollige oestrogenen dus niet worden afgebroken. Zorg dus voor een lage alcoholinname zodat je lever zijn werk kan doen.
Glazen verpakkingen; Plastic verpakkingen kunnen veel schadelijke stoffen verpakken. Vermijd bij je aankoop zo veel mogelijk plastic en kies thuis voor glazen bewaarbakken. Olie is bijvoorbeeld een heel gevoelig product wat je beter in een glazen fles kunt kopen/bewaren.
Controleer je producten op giftige stoffen; Hormoonverstorende stoffen vind je letterlijk overal om ons heen. Van je make-up, tot je wasverzachter. Je kunt zelf je producten controleren op parabenen, sulfaten en siliconen, maar tegenwoordig zijn er ook handige apps en websites voor die de ingredienten voor je controleren, zoals die van Think Dirty en skincarisma. Controleer hier gemakkelijk je cosmetica, shampoo's en schoonmaakmiddelen.
Zorg goed voor jezelf!
Natasja
P.S. Wist je dat nieuwe gewoontes het beste blijven hangen wanneer je hier mee start in je folliculaire fase?
#oestrogeendominantie #soja #PMS